Bệnh học - Đau đầu

   Đầu là nơi hội tụ của các kinh dương cũng là nơi tập trung khí huyết của tạng phủ, vì vậy ngoại cảm hay nội thương đều làm cho mạch lạc mất điều hòa, khí huyết khí huyết bị trở ngại, mà sinh bệnh đau đầu.

    Nguyên nhân:
1) Ngoại cảm: do cảm nhiễm tà khí của Phong, Hàn, Thử, Thấp làm cho mạch lạc ủng tắc,, khí huyết không thông, phát sinh bệnh đau đầu
2) Nội thương: tình chí không điều hòa làm cho Can khí xung nghịch lên, ăn uống không điều độ làm cho đàm trọc uất kết lại. Phòng dục không tiết chế làm cho thận khí kém dần. Sau khi bệnh nặng đã khỏi, khí huyết còn kém, các nguyên nhân đều gây ra bệnh đau đầu.


    Chứng bệnh và điều trị:
Chứng hư:
- Do khí hư: lúc đau lúc không, làm lao động nặng thì đau nhiều hơn, mệt mỏi, mạch hư, đại, nhu.
Cứu Bách hội, Trung quản, Túc tam lí, Quan nguyên, Đại chùy.
- Do huyết hư: đau phía đuôi lông mày, đau râm râm liền cả ngày, có chứng sợ sệt, mạch tế, sác, vô lực.
Châm tả Đầu duy, Hợp cốc, Khúc trì, Can du, đồng thời châm tả Phong trì, châm bổ Huyết hải, Túc tam lí

Chứng thực:
- Do đàm: Đau đầu kém chóng mặt, mửa đờm dãi, hai gò má đỏ, ít nói, mạch hoạt.
Châm tả Bách hội, Toản trúc, Phong long, Liệt khuyết, hoặc tả Trung quản, Nội quan, Phong trì.
- Do nhiệt: Người nóng, nóng ruột, miệng khát, mặt đỏ, rêu lưỡi vàng dày, mạch nóng, sác.
Thích huyết ở Thái dương, Đầu duy, Ủy Trung, Hợp cốc. Sau đó châm tả Hành gian, Khúc Trì.
- Do thấp: đầu nặng, mệt nhọc, trở trời càng đau, mạch hoãn tế.
Châm tả Bách hội, Thượng tinh, Thái dương, Khúc trì, kết hợp tả Tỳ du, Trung quản, Nội đình, Túc tam lí.
- Do cảm mạo: phát sốt, ớn rét, không có mồ hôi, mạch phù khẩn (phong hàn), mạch phù sác (phong nhiệt).
Châm tả Đầu duy, Phong trì, Hợp cốc, phối hợp châm tả Phong phủ, Ngoại quan
- Do phong: đau kịch liệt, đau có lúc nghỉ, mạch huyền.
Châm tả Phong phủ, Ngoại quan, Liệt khuyết, Thân mạch.
- Do huyễn vựng: (vì phong động hỏa bốc lên hoặc do thận âm suy yếu mà can khí quá thịnh gây ra) đầu choáng váng, mặt mày xây xẩm, mắt tối đen, huyết áp dao động, mạch huyền nhược (chứng hư), mạch hoạt sác (chứng thực).
  Chứng hư thì cứu Bách hội, Túc tam lí, Thái dương và châm bổ Thận du, Quan nguyên
  Huyết áp thấp thì châm bổ Nhân nghinh, Hợp cốc
  Chứng thực thì tả Phong trì, Hợp cốc, Phong long, Thượng tinh và thích huyết Thái dương
  Huyết áp cao thì châm tả Khúc trì, Túc tam lí, Thái dương.